Dialoog staat aan de basis van een inclusieve samenleving. Een gelijkwaardige, democratische samenleving heeft baat bij ontmoetingen tussen verschillende mensen met verschillende visies op de wereld. In dialoog met elkaar leren mensen nieuwe perspectieven kennen en kunnen vooroordelen herzien worden. Het is belangrijk om uitsluiting in stedenbouwkundige projecten te voorkomen, zodat diverse inwoners in een vertrouwde omgeving met elkaar in contact komen. Segregatie in de gebouwde omgeving kan onbegrip en uitsluiting tussen inwoners in de hand werken. In het dossier Toegankelijke ruimte en Het publieke domein introduceren we projecten waarin we architectuur inzetten om uitsluiting in de openbare en institutionele ruimte tegen te gaan. Daarnaast hebben we de afgelopen jaren ruimtes ontworpen waarin geëxperimenteerd kan worden met debat- en discussievormen. Ruimtes die het beladen gesprek faciliteren en handvatten bieden om open met elkaar te praten over soms moeilijke onderwerpen. Studio L A projecten waarin dialoog de kern vormt bestaan bijvoorbeeld uit het ontwerpen van ruimtes waarin fysiek plaats gemaakt wordt voor discussies, en initiatieven in het organiseren van debatten en panelgesprekken. Alle projecten in het kader van Ruimte voor Gesprek zijn onderdeel van ons doorlopende onderzoek naar de rol van architectuur in het faciliteren van dialoog. Vaak betreft het zelf geïnitieerde projecten waarin we samenwerkingen aangaan met externe organisaties voor het sociaal activeren van onze ruimtes.
In 2017 ontving Arna Mačkić de
Jonge Maaskantprijs
+
voor haar werk rondom het thema inclusieve architectuur. De jury noemde haar een verbindende stem die de wonden van het verleden heelt, zonder de littekens weg te poetsen. Het maatschappelijk geëngageerde werk van Studio L A, zowel in ontwerp als in woord en schrift, werd hierbij geprezen. Voor de prijsuitreiking op 10 november 2017 maakten we zelf het programma, waarbij we een debat organiseerden met rijksbouwmeester Floris Alkemade, ontwerper Marga Weimans en burgemeester Aboutaleb. In plaats van een klassieke prijsuitreiking waarbij de nadruk lag op het juryrapport en de projecten van Studio L A, kozen wij er voor inclusieve architectuur op de kaart zetten binnen het vakgebied. In het debat werd er gesproken over het belang van kunst in het faciliteren van beladen gesprekken, en hoe beleid en architectuur kan reageren op segregatie in de samenleving. Daarnaast vertoonden we de film
Blinds
+
en spraken we aan de hand van de film met de panelleden over over de huisvesting van statushouders en vluchtelingen.
Vanuit onze interesse naar hoe kunst als houvast kan dienen in het aankaarten van beladen gesprekken, initiëren we in 2016 de tentoonstelling
On Speaking Terms
+
bij kunstruimte Nest in Den Haag. Kunstenaars Yair Callender, Robert Glas, Charl Landvreugd, Barbara Visser en Marga Weimans reflecteren op wij-zij tegenstellingen en xenofobie in de samenleving. Het centrale element van het tentoonstellingsontwerp bestond uit een forum waarin ruimte was voor debat. In samenwerking met Stichting Discussiëren Kun Je Leren organiseerden we dialoog sessies waarin kinderen het forum in gebruik namen en met elkaar spraken over de thema’s in de kunstwerken. Kinderen bleken perfecte deelnemers in maatschappelijke debatten, omdat ze opener durven te zijn en sneller bereid hun mening bij te stellen. Documentatie van deze discussies werd in de ruimte tentoongesteld zodat volwassen bezoekers niet alleen op de werken reflecteren, maar ook op de manieren waarop we met elkaar praten.

Het gehoorde en gesproken woord
